Trà Phổ Nhĩ Chín là gì? Trà phổ nhĩ sống hay phổ nhĩ chín ngon hơn?

Trà Phổ Nhĩ là loại trà trải qua quá trình lên men sau chế biến, thường là trong quá trình lưu trữ. Còn với các loại trà thông thường chỉ có quá trình oxy hoá ngay trong quá trình sản xuất. Trà phổ nhĩ được chia làm 2 loại dựa theo quá trình lên men của trà: trà phổ nhĩ sống và trà phổ nhĩ chín. Trong bài viết này, hãy cùng Bách Liên tìm hiểu Trà Phổ Nhĩ Chín là gì? Trà phổ nhĩ sống hay phổ nhĩ chín ngon hơn?

Trà Phổ Nhĩ Chín là gì?

Trà Phổ Nhĩ Chín (熟普洱 – Shou Pu-erh) là một loại trà hậu lên men (post-fermented tea), được sản xuất theo phương pháp ủ lên men nhân tạo (Wo Dui – 渥堆) để rút ngắn quá trình trưởng thành tự nhiên của trà Phổ Nhĩ. Trà có nguồn gốc từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, và là một trong những dòng trà có giá trị đặc biệt nhờ vào hương vị trầm ấm, hậu ngọt và khả năng lão hóa theo thời gian.

Nguyên liệu và quy trình sản xuất trà phổ nhĩ chín

Nguyên liệu để sản xuất trà phổ nhĩ chín

Nguyên liệu chính để sản xuất phổ nhĩ chín là lá trà tươi thu hoạch từ cây trà (Camellia sinensis). Các loại cây trà dùng để sản xuất phổ nhĩ thường là giống trà địa phương, được trồng ở độ cao từ trung bình đến cao.

Quy trình sản xuất trà phổ nhĩ chín

• Thu hoạch lá trà: Lá trà thường được thu hoạch vào mùa xuân, khi chúng còn non và tươi. Chỉ những lá trà chất lượng cao mới được sử dụng để sản xuất phổ nhĩ chín.
• Làm héo: Sau khi thu hoạch, lá trà được để héo trong một thời gian ngắn để giảm độ ẩm và làm mềm lá. Quá trình này thường diễn ra trong nhà héo hoặc ngoài trời, tùy vào thời tiết.
• Lăn lá: Lá trà sau khi héo sẽ được lăn để vỡ các tế bào, giúp tăng khả năng phát triển hương vị và mùi thơm trong quá trình ủ.
• Lên men (ủ): Lá trà sau khi lăn được đưa vào quá trình lên men tự nhiên trong điều kiện kiểm soát. Thời gian lên men có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày tùy thuộc vào loại trà và điều kiện sản xuất.
• Sấy khô: Sau khi ủ xong, lá trà được sấy khô để dừng quá trình lên men và giữ lại hương vị của trà.
• Phân loại và đóng gói: Cuối cùng, trà được phân loại theo kích cỡ và chất lượng trước khi được đóng gói và bảo quản hoặc xuất khẩu.

Đặc trưng hương vị của Trà Phổ Nhĩ chín

Màu sắc: Lá trà phổ nhĩ chín thường có màu đỏ thẫm đến nâu sẫm, tùy thuộc vào mức độ lên men và cách xử lý. Khi pha trà, nước trà thường có màu đỏ rực rỡ hoặc đỏ hổ phách, rất hấp dẫn và bắt mắt.

Hương thơm: Phổ nhĩ chín có mùi thơm đặc trưng của trà đen lên men, thường được mô tả là ngọt ngào và nồng nàn. Có thể cảm nhận được mùi của các loại hoa, củ quả khô, hoặc một chút mùi gỗ và khói nhẹ, tạo nên sự phức tạp trong hương thơm.

Vị trà: Vị của phổ nhĩ chín rất đậm đà và sâu, với độ ngọt tự nhiên và hậu vị kéo dài. Trong vị trà có thể cảm nhận được một chút vị cay nhẹ, chát dịu và một chút vị caramel hoặc yến mạch. Vị ngọt dần dần lan tỏa trong miệng sau khi uống.

Hướng dẫn cách phân biệt trà phổ nhĩ sống và phổ nhĩ chín

Trà Phổ Nhĩ sống 

Nhiều người dựa vào các yếu tố bên ngoài để phân biệt nhưng thực tế lại không hiểu nguyên nhân chính. Yếu tố quyết định sự khác biệt của hai loại này là quá trình lên men. 

Với Phổ Nhĩ sống, quá trình lên men được diễn ra từ từ theo năm tháng. Nên với các bánh Phổ Nhĩ sống, chúng ta thường nghe những cụm từ như: bánh Phổ Nhĩ 10 năm, 20 năm, 30 năm. Phổ Nhĩ sống để càng lâu, vị càng ngon, hương càng thơm, màu càng đẹp. Vì men Trà sẽ trở nên mặn mà hơn theo thời gian. Điều này cũng giống như rượu vang, nho được ủ càng lâu thì sẽ càng ngon. Còn với trà Phổ Nhĩ sống, bánh trà được ủ càng lâu thì độ ngon cũng sẽ tăng dần đều theo thời gian. Quá trình này diễn ra một cách tự nhiên. 

Phổ nhĩ sống nước trà biến đổi theo thời gian:

• Trà mới (1-2 năm): Vàng lục
• 3 năm: vàng kim
• 3-5 năm: vàng cam
• 5-10 năm: cam đỏ
• 10-15 năm: đỏ lựu
• 15-30 năm: đỏ ngọc thạch
• Trên 30 năm: đỏ vang đỏ

Cách đóng bánh: Lá được hấp và nén thành bánh bằng máy ép đá truyền thống hoặc máy ép cơ giới. Sau đó được gói lại và bảo quản nơi có độ ẩm cao (20-30°C) để lên men từ từ.

Trà Phổ Nhĩ chín

Còn với Phổ Nhĩ chín, quá trình lên men được thúc đẩy nhanh để ra thành phẩm. Nếu như Phổ Nhĩ sống tính bằng đơn vị vài chục năm thì Phổ Nhĩ chín được tính bằng đơn vị ngày. Quá trình thúc đẩy lên men này chỉ diễn ra trong 45-65 ngày.  

Cách đóng bánh: Lá trà (hoặc bánh Trà) được đặt thành đống hoặc trải trên sàn nhà máy trong môi trường ẩm và nóng, sau đó dựng cọc và phủ khăn ẩm lên trên để thúc đẩy các khuẩn và nấm men phát triển. Thời gian thực tế phụ thuộc hoàn toàn vào sự tùy ý của chủ lên men, thường diễn ra trong 45-65 ngày.

Nhiều người nhầm lẫn rằng: Phổ Nhĩ là loại trà bánh, tuy nhiên không phải vậy, Phổ Nhĩ có bản chất là Trà lá rời, sau đó vì để di chuyển thuận tiện (thời xa xưa ở Trung Quốc và Mông Cổ) nên được đóng thành các khối khác nhau: ví dụ hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật hoặc cho vào vỏ quả quýt...với những trọng lượng khác nhau tuỳ theo nhu cầu.

Hướng dẫn cách pha trà phổ nhĩ chín đúng cách

• Bước 1: Dùng trà cụ tách trà từ bánh trà phổ nhĩ ra, làm thật nhẹ nhàng, tránh vị vụn
• Bước 2: Cho khoảng 5-7gram trà phổ nhĩ vào ấm trà, rót một chút nước sôi vào ấm và tráng trà.
• Bước 3: Sau khi tráng trà, rót 250ml nước sôi nhiệt độ 90 – 95 độ C vào ấm, ủ từ 10 – 15 giây rồi rót ra tống trà và ly trà để thưởng thức.
• Bước 4: Lặp lại bước 3 để tiếp tục thưởng thức vị trà phổ nhĩ. Đối với trà phổ nhĩ lâu năm quý hiếm, bạn có thể lặp lại 8-10 lần nước vẫn giữ nguyên hương vị phổ nhĩ ngon, đậm đà.

Trà phổ nhĩ sống hay phổ nhĩ chín ngon hơn? 

Có thể nói, Phổ Nhĩ sống sinh ra là dành cho những người có tính tò mò về sự thay đổi hương vị theo thời gian của nó. Nên nếu bạn là người nhạy về mùi và hương thì khám phá điều này rất dễ. Đồng thời, cũng chính yếu tố thời gian đã đòi hỏi người uống phải kiên trì. Có thể nói mua Phổi Nhĩ Sống là chơi một “canh bạc” thật sự. Vì việc ngon hay không ngon luôn là ẩn số đến phút cuối cùng. 

Ngược lại, Phổ Nhĩ Chín dành cho người uống muốn có độ chắc chắn về hương vị. Bởi ngay lúc mua Trà, bạn có thể cảm nhận được hương vị và chọn lựa. Tuy nhiên, độ đậm đà, tươi thơm sẽ không sánh bằng Phổ Nhĩ Sống. Vì Phổ Nhĩ Sống là sự kết tinh của đất trời và bản thân bánh Phổ Nhĩ theo năm tháng.

Mỗi loại sẽ có một đặc trưng về vị và đặc trưng khác nhau. Nhưng nếu chọn 1 loại Trà phổ nhĩ đặc sắc thì chắc chắn đó chính là Phổ Nhĩ sống. Áp dụng cách pha trà phổ nhĩ sống mà Bách Liên hướng dẫn thì bạn chắc chắn sẽ thưởng thức được một ly trà phổ nhĩ thơm ngon mùi của thời gian, thượng hạng và đặc biệt.