Tinh hoa Trà Đạo
Tìm hiểu về Trà Gyokuro – “Vàng xanh” của đất nước mặt trời mọc
Trà Xanh Gyokuro – vị tinh túy của đất nước mặt trời mọc. Đây không chỉ là một thức uống mà còn là biểu tượng của sự quý phái và cao quý. Với quá trình trồng trọt và chế biến đặc biệt, Gyokuro tạo nên sự độc đáo về màu sắc, hương thơm và vị ngọt riêng biệt mà không có loại trà nào có thể so sánh.
Trà Gyokuro
Trà Gyokuro(玉露, theo nghĩa đen là “jade dew”), còn được gọi là “ngọc sương”. Là loại trà đứng đầu trong danh sách các loại trà xanh tại Nhật Bản. Lá trà Gyokuro có hình dạng như kim và màu xanh đậm không giống bất kỳ loại trà nào khác. Khi pha, nước trà có màu xanh nhạt nhưng đầy đặn, gợi nhớ về những giọt sương sớm mai trên lá trà.
Gyokuro nổi tiếng với vị ngọt đặc trưng của riêng mình, một sự hòa quyện của hương thơm tự nhiên và vị thanh nhẹ mát lạnh. Khi thưởng thức, người uống trà sẽ cảm nhận được sự thanh thoát tựa như dòng suối mát lạnh giữa trời hè oi bức.
Câu Chuyện Lịch Sử Của Trà Gyokuro Nhật Bản
Trà Gyokuro có một câu chuyện lịch sử đặc biệt. Năm 1835, trong thời kỳ Edo, Yamamoto Kahei, một thương gia trà nổi tiếng, đã đến Uji, Kyoto để nghiên cứu về cách chế biến trà. Trong một chuyến đi, ông đã phát hiện ra rằng lá trà thu hoạch từ gia đình nông dân Kinoshita trong mùa đông dài và lạnh được che phủ bằng rơm, tạo ra một cấu trúc lá đặc biệt.
Yamamoto Kahei đã mang lá trà này về và phát triển quy trình chế biến đặc biệt. Nhiều người đã cố gắng sao chép, nhưng không ai tái tạo được hương vị độc đáo này. Một thời gian sau, Eguchi Shigejuro đã phát hiện ra rằng việc che phủ lá trà là nguyên nhân tạo nên hương vị umami đặc biệt này và hoàn thiện phương pháp chế biến, đặt tên trà là Gyokuro.
Quy trình này đã được Tsujiri Emon tiếp tục tinh chỉnh trong thời kỳ Meiji, giúp trà Gyokuro trở thành biểu tượng của sự tinh túy và quý phái trong ẩm thực Nhật Bản.
Gyokuro được làm như thế nào?
1. Canh Tác và Chế Biến
Quy trình sản xuất trà Gyokuro bắt đầu giống như việc sản xuất trà Sencha. Tuy nhiên có sự khác biệt đáng chú ý trong phương pháp canh tác.
- Bước 1: Lựa chọn và chăm sóc: Cây chè được chăm sóc kỹ lưỡng để đảm bảo chất lượng.
- Bước 2: Che nắng chè: Trước khi thu hoạch, trà được che phủ bảo vệ khỏi ánh sáng mặt trời. Quá trình này kéo dài ít nhất 20 ngày và thường được thực hiện bằng cách sử dụng chiếu rơm. Sự che phủ này làm tăng chi phí sản xuất, nhưng cũng là yếu tố quyết định cho chất lượng cuối cùng của trà Gyokuro.
2. Sự Khác Biệt trong Lá Trà Che Phủ
- Đặc Điểm Hương Vị: Một trong những yếu tố quan trọng tạo nên hương vị đặc trưng của trà xanh là một loại amino acid gọi là L-theanine. Hợp chất này không chỉ tăng vị umami của trà mà còn tạo ra vị ngọt tự nhiên.
- Phân Tích Hóa Học: L-theanine thường chỉ được tìm thấy trong một số loài thực vật như cây chè xanh, nấm basidiomycete và cây guayusa. Trong quá trình sản xuất trà Gyokuro, L-theanine được tổng hợp từ gốc rễ cây chè xanh và sau đó được chuyển vào lá. Khi lá trà được che phủ và không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, L-theanine không bị phá hủy và do đó không được chuyển thành catechin.
- Sự Tương Tác Hóa Học: Catechin là một loại polyphenol có trách nhiệm giúp giảm lượng caffeine trong trà xanh. Mặc dù catechin mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cần phải cân bằng với L-theanine để tạo ra hương vị trà tối ưu.
- Yếu Tố Ánh Sáng: Che phủ trà Gyokuro giúp giảm ánh sáng mặt trời tiếp xúc với lá. Từ đó làm giảm quá trình quang hợp và do đó giảm lượng L-theanine được chuyển thành catechin. Điều này giải thích tại sao trà Gyokuro có hàm lượng L-theanine cao và hương vị đặc trưng riêng biệt.
Cách pha trà Gyokuro
1. Chuẩn bị Dụng Cụ
- Kyusu(急須): Đây là ấm trà truyền thống của Nhật Bản. Nếu có thể, bạn nên sử dụng hai loại kyusu được thiết kế đặc biệt cho Gyokuro: houhin và shiboridashi.
- Yuzamashi (湯 冷 ま し): Được sử dụng để giảm nhiệt độ của nước trước khi pha trà. Tuy nhiên, bạn cũng có thể sử dụng một cốc phù hợp.
2. Điểm Chính khi Pha Trà Gyokuro
- Nhiệt độ: Cần phải đảm bảo rằng nhiệt độ nước thấp hơn so với các loại trà xanh khác. Nhiệt độ lý tưởng là khoảng 50°C ~ 60°C (122°F ~ 140°F).
- Thời Gian Pha: Cần phải kéo dài hơn so với các loại trà khác, từ 2 ~ 3 phút.
3. Quá Trình Pha Trà
- Chuẩn Bị Nước: Đun sôi nước trong ấm đun và đợi đến khi nước nguội xuống khoảng 90°C (194°F).
- Đổ Nước: Đổ nước từ kyusu vào chén trà (khoảng 20 ml mỗi chén), sau đó loại bỏ nước dư.
- Hạ Nhiệt Độ Nước: Đổ nước từ chén trà vào yuzamashi để hạ nhiệt độ thêm 10°C.
- Thêm Trà Gyokuro: Đặt một thìa cà phê trà Gyokuro vào kyusu.
- Pha Trà: Lặp lại quá trình đổ nước từ yuzamashi vào kyusu khoảng 4 lần, để nhiệt độ nước giảm xuống khoảng 60°C hoặc thấp hơn.
- Thưởng Thức: Pha trà trong khoảng 3 phút. Sau đó đổ từng cốc một và thưởng thức hương vị đặc trưng của trà Gyokuro.
Lợi Ích Sức Khỏe của Trà Xanh Gyokuro
Trà Gyokuro, với hàm lượng chất chống oxi hóa vượt trội, không chỉ là một loại thức uống thư giãn mà còn mang lại nhiều lợi ích đáng kinh ngạc cho sức khỏe của bạn.
- Hỗ Trợ Đốt Cháy Mỡ và Xây Dựng Cơ Bắp: Trà xanh Gyokuro giàu EGCG, một chất chống oxi hóa có khả năng kích thích trao đổi chất, giúp cơ thể đốt cháy calo và chất béo dư thừa hiệu quả.
- Ngăn Ngừa Bệnh Tật và Chống Lão Hóa: Các vitamin và khoáng chất trong trà giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh và làm chậm quá trình lão hóa.
- Giảm Nguy Cơ Mắc Ung Thư: Các gốc tự do – nguyên nhân gây ung thư – được hạn chế bởi chất chống oxi hóa trong trà Gyokuro.
- Cải Thiện Sức Khỏe Tim Mạch: Chất dinh dưỡng, khoáng chất và vitamin trong trà giúp giảm cholesterol xấu và đường trong máu. Từ đó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
- Chăm Sóc Răng Miệng: Trà Gyokuro chứa fluoride và khoáng chất có lợi cho sức khỏe răng miệng. Trà giúp ngăn ngừa vi khuẩn, mảng bám và sâu răng.
- Tăng Cường Khả Năng Tập Trung: Caffeine trong trà giúp cải thiện tình trạng tỉnh táo và tập trung, với tác động dần dần đối với cơ thể, tránh được cảm giác lo lắng sau khi uống cà phê.
Lưu Ý Quan Trọng:
- Thưởng thức trà vào buổi sáng hoặc trưa khi trà còn nóng để tận hưởng các lợi ích sức khỏe.
- Tránh uống trà khi đói.
- Phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 3 tuổi nên hạn chế sử dụng trà.
Như vậy, việc thêm trà Gyokuro vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày không chỉ mang lại sự thư giãn mà còn tăng cường sức khỏe tổng thể của bạn.
Bách Liên
