Chén Thiên Mục – Kim Thố Hào

Kim Thố Hào là một trong những loại men Kiến Trản có giá trị cao nhất, được hình thành từ những tinh thể sắt kết tinh trên bề mặt men trong quá trình nung ở nhiệt độ cực cao, tạo ra hiệu ứng giống như lớp lông mềm mại, óng ánh của con thỏ, nhưng với sắc vàng kim lấp lánh.

Đặc điểm của men Kim Thố Hào

• Nền men: Thường là màu đen tuyền hoặc nâu sẫm rất sâu, tạo nên phông nền hoàn hảo để làm nổi bật các đường vân vàng kim. Nền men có thể có độ bóng cao, tăng thêm vẻ sang trọng.
• Hoa văn “Lông Thỏ Vàng”: Đây là đặc trưng chính. Trên nền men tối, xuất hiện những đường gân mảnh, dài, xếp song song, chảy dọc từ miệng chén xuống đáy. Những đường gân này có màu vàng óng ánh, vàng kim hoặc vàng đồng lấp lánh, tạo cảm giác mềm mại, uyển chuyển như lớp lông thỏ.
• Độ óng ánh và phản quang: Khi chén được đặt dưới ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng tự nhiên hoặc ánh sáng ấm, những đường vân vàng kim này sẽ phản chiếu ánh sáng mạnh mẽ, tạo ra hiệu ứng lấp lánh rực rỡ, khiến chiếc chén trở nên sống động và có chiều sâu hơn, như thể có những sợi vàng thật đang dệt trên bề mặt.

Kỹ thuật hình thành men Kim Thố Hào

Việc tạo ra men Kim Thố Hào là một quá trình cực kỳ phức tạp, khó khăn và đòi hỏi sự tinh thông cao trong kỹ thuật nung gốm sứ Kiến Trản:

• Nguyên liệu: Men Kiến Trản được pha chế từ đất sét địa phương (Kiến Diêu) rất giàu oxit sắt và các khoáng chất khác.
• Nhiệt độ nung cực cao: Chén được nung trong lò củi truyền thống ở nhiệt độ rất cao, thường lên đến trên 1300°C, trong môi trường lò được kiểm soát chặt chẽ.
• Sự kết tinh của sắt và các kim loại khác: Ở nhiệt độ cao, các tinh thể oxit sắt trong men sẽ tan chảy và di chuyển lên bề mặt. Trong quá trình làm nguội chậm rãi và được kiểm soát, các tinh thể sắt này sẽ kết tinh lại và kéo dài thành những đường gân mịn.
• Phản ứng “hỏa biến” tạo màu vàng kim: Để tạo ra màu vàng kim cho các đường vân “lông thỏ”, các nghệ nhân phải điều chỉnh chính xác thành phần men (có thể bổ sung thêm một số nguyên tố vi lượng khác) và điều kiện nung, đặc biệt là môi trường khử trong lò. Sự thay đổi nhỏ về nhiệt độ, thời gian nung hoặc luồng khí cũng có thể ảnh hưởng đến màu sắc và hình dạng của các đường vân. Việc đạt được sắc vàng kim ổn định và rực rỡ là vô cùng khó, khiến tỷ lệ thành công rất thấp.

Ý nghĩa và giá trị của Chén Thiên Mục – Kim Thố Hào

• Tính quý hiếm và độc đáo: Do độ khó trong kỹ thuật chế tác và tỷ lệ thành công thấp, Kim Thố Hào là một trong những loại men Kiến Trản hiếm nhất và có giá trị cao nhất. Mỗi chiếc chén là một tác phẩm nghệ thuật độc nhất vô nhị.
• Vẻ đẹp sang trọng và quyền quý: Màu vàng kim luôn gắn liền với sự giàu sang, thịnh vượng và quyền lực. Kim Thố Hào mang đến vẻ đẹp lộng lẫy, quyền quý cho chiếc chén.
• Giá trị sưu tầm và đầu tư: Kim Thố Hào là mục tiêu săn đón của nhiều nhà sưu tầm gốm sứ và trà cụ trên toàn thế giới. Giá trị của chúng có thể rất cao, đặc biệt là những tác phẩm của các nghệ nhân bậc thầy.
• Nâng cao hương vị trà: Giống như các loại Kiến Trản khác, chén Kim Thố Hào cũng được tin rằng có khả năng làm mềm nước, giảm độ chát và tăng thêm hương vị ngọt hậu cho trà, đặc biệt là trà Phổ Nhĩ, hồng trà (trà đen) và các loại trà oxy hóa mạnh.

Chén Thiên Mục Kim Thố Hào không chỉ là một trà cụ mà còn là một kiệt tác nghệ thuật, biểu tượng của sự tinh hoa trong gốm sứ và mang lại trải nghiệm thưởng trà đẳng cấp, sang trọng.