Tinh hoa Trà Đạo
Lục An Qua Phiến – Cực phẩm lục trà trong “Thập đại danh trà Trung Hoa”
Lục An Qua Phiến, một trong “Thập Đại Danh Trà” lừng danh của Trung Quốc, không chỉ là một loại trà xanh (lục trà) thông thường, mà còn là một biểu tượng văn hóa, một di sản trà đạo với lịch sử lâu đời và hương vị độc đáo.
Trà có nguồn gốc từ vùng núi Đại Sơn, Lục An, tỉnh An Huy, Phúc Kiến, nơi khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt tạo nên những phẩm chất riêng biệt cho loại trà này. Từng được gọi là “Lư châu Lục An Trà” vào thời Đường, đến thời Minh, trà chính thức mang tên “Lục An Qua Phiến”, một cái tên phản ánh hình dáng đặc trưng của lá trà.
Tên gọi “Lục An Qua Phiến” là sự kết hợp giữa địa danh “Lục An” – nơi trà sinh trưởng và phát triển, và “Qua Phiến” – mô tả hình dáng độc đáo của lá trà. “Qua” có nghĩa là quả dưa, còn “Phiến” là phiến lá. Tên gọi này xuất phát từ hình dáng lá trà sau khi chế biến, tựa như những phiến lá dưa, lá mướp, mỏng, dẹt và hơi cong.
Điểm đặc biệt của Lục An Qua Phiến không chỉ nằm ở tên gọi mà còn ở hình dáng và chất lượng lá trà. Cánh trà thành phẩm có màu xanh mướt, cuốn tròn, được bao phủ bởi một lớp lông tơ trắng mỏng. Khác với nhiều loại trà xanh khác thường sử dụng cả búp và lá, Lục An Qua Phiến chỉ sử dụng lá non, loại bỏ hoàn toàn phần gân lá và cuống, tạo nên một sản phẩm trà tinh khiết và độc đáo.
Truyền thuyết về Trà lục an qua phiến
Lục An Qua Phiến không chỉ nổi tiếng bởi hương vị mà còn bởi những câu chuyện, những giai thoại gắn liền với nó. Học giả Hứa Thứ Hủ, trong tác phẩm “Trà Sơ”, đã ca ngợi Lục An Qua Phiến như sau: “Thiên hạ danh sơn, tất sản linh thảo. Giang Nam đất lành, có Qua Phiến Trà. Đại Nam giang Bắc, tục xưng Lục An”. Câu nói này không chỉ khẳng định chất lượng tuyệt hảo của Lục An Qua Phiến mà còn cho thấy sự trân trọng của người xưa đối với loại trà này.
Trong số nhiều truyền thuyết về Lục An Qua Phiến, câu chuyện về nghệ nhân trà họ Bình được xem là nổi tiếng nhất. Ông là người đã sáng tạo ra phương pháp chế biến trà độc đáo, chỉ sử dụng lá non, loại bỏ gân lá, tạo ra một loại trà hoàn toàn mới, khác biệt so với các loại trà đương thời. Phương pháp này sau đó đã được thương nhân Kim Trại học hỏi và phát triển, tạo ra sản phẩm trà “Phong Cánh” nổi tiếng khắp vùng Lục An. Người dân quanh vùng cũng học theo cách chế biến này, nhưng do không có bí quyết riêng, nên trà làm ra không thể sánh bằng “Phong Cánh”.
Tuy nhiên, qua nhiều năm, với sự học hỏi và cải tiến liên tục, Lục An Qua Phiến đã ra đời, mang trong mình những tinh túy của “Phong Cánh” và những nét đặc trưng riêng của vùng đất Lục An.
Quy trình chế biến độc đáo và hương vị đặc trưng
Điểm khác biệt lớn nhất của Lục An Qua Phiến so với các loại trà xanh khác nằm ở quy trình chế biến. Đây là loại trà xanh duy nhất chỉ sử dụng lá non, loại bỏ hoàn toàn phần gân lá và cuống, một quy trình đòi hỏi sự tỉ mỉ và kỹ thuật cao.
Lá trà được thu hái vào khoảng thời gian trước và sau tiết Cốc Vũ (khoảng 20/4 dương lịch) khoảng 10 ngày. Người ta chỉ chọn những lá non, lá kế và lá thứ ba, sau đó tiến hành phân loại, loại bỏ búp và gân lá, chỉ giữ lại phần phiến lá. Quá trình sao chế (xao trà) cũng được thực hiện thủ công bởi những nghệ nhân giàu kinh nghiệm, với kỹ thuật đặc biệt để tạo ra hình dáng “qua phiến” đặc trưng và giữ được hương vị tinh túy của trà.
Lục An Qua Phiến mang trong mình hương vị đặc trưng, là sự kết tinh của khí hậu, thổ nhưỡng vùng núi Đại Sơn và bàn tay tài hoa của những nghệ nhân trà. Lá trà non tươi, sau khi trải qua quá trình chọn lọc và chế biến tỉ mỉ, tạo nên những mẻ trà thơm lừng, phảng phất hương thơm của núi rừng.
Khi pha, nước trà Lục An Qua Phiến có màu xanh biếc, trong vắt. Hương trà thơm ngát, thanh tao, không hề có vị đắng chát. Vị trà ngọt ngào, dịu nhẹ, không gắt, không nồng, mang đến cảm giác thư thái, dễ chịu. Dư vị trà lưu lại lâu trong khoang miệng, tạo nên một trải nghiệm thưởng trà đầy tinh tế.
Trong quá trình chế biến, Lục An Qua Phiến được phân thành ba loại chính: Đề phiến, Qua phiến và Mai phiến. Mỗi loại có những đặc điểm riêng về hương vị và chất lượng, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người thưởng trà.
Công dụng của trà Lục An Qua Phiến
Lục An Qua Phiến không chỉ là một thức uống thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Lá trà chứa đến 27 nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể như photpho, kali, lưu huỳnh, magie, mangan, flo, nhôm, canxi, natri, sắt, đồng, kẽm, selen…
Bên cạnh đó, trà còn chứa các hợp chất hữu cơ như protein, lipid, carbohydrate, axit amin, alkaloids, polyphenol, axit hữu cơ… Những hợp chất này có tác dụng ngăn ngừa nguy cơ ung thư, hỗ trợ tim mạch, tăng cường sức đề kháng, giảm béo, giảm nồng độ chất béo trong gan và máu. Lục An Qua Phiến còn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, dưỡng nhan, ngăn ngừa lão hóa da, giảm stress, giúp tinh thần thư thái.
Để thưởng thức trọn vẹn hương vị của Lục An Qua Phiến, cách pha trà cũng đóng vai trò quan trọng. Một cách pha trà đơn giản và phổ biến là sử dụng khoảng 5g trà cho vào ấm, chế khoảng 250ml nước sôi ở nhiệt độ 80-85°C. Ủ trà trong khoảng 1-2 phút rồi rót ra chén để thưởng thức. Với một lượng trà vừa phải, bạn có thể pha được 2-3 lần nước, mỗi lần lại mang đến một trải nghiệm hương vị khác nhau.
Lục An Qua Phiến không chỉ là một loại trà, mà còn là một di sản văn hóa, một biểu tượng của sự tinh tế và nghệ thuật thưởng trà. Từ nguồn gốc, truyền thuyết, quy trình chế biến độc đáo, đến hương vị đặc trưng và những lợi ích cho sức khỏe, Lục An Qua Phiến xứng đáng là một trong “Thập Đại Danh Trà” của Trung Quốc, và là một thức uống mà bất kỳ người yêu trà nào cũng nên thử một lần trong đời.
