Chén Thiên Mục Kiến Trản

Chén Thiên Mục (hay còn gọi là Kiến Trản) là một trà cụ dùng để uống trà. Chén Thiên Mục được tạo với một quy trình khá đặc biệt. Chén được tráng một lớp men có thành phần kim loại và được nung với nhiệt độ từ 1000^oC trở lên.

Lịch sử và nghệ thuật:

Chén Thiên mục (còn có tên là chén Kiến Trản) có nguồn gốc từ huyện Kiến Châu thuộc tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Đây là loại chén uống trà được chế tác tại Trung Quốc vào năm trước những năm 960. Mãi đến năm 1333, chén Thiên Mục mới thực sự được nhiều người biết đến bởi sự tích về vị thiền sư Nhật Bản Myōan Eisai mang chén trà Kiến Trản từ Trung Quốc về Nhật Bản. Khi dâng trà lên Thiên Hoàng, vị thiền sư đã đặt tên cho loại chén trà này là “Thiên Mục”, nghĩa là “mắt trời”.

• Chén Thiên Mục là một biểu tượng của nghệ thuật gốm sứ Trung Hoa với lịch sử hơn 1000 năm.
• Xuất xứ từ lò gốm Kiến An, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc, chén trà Kiến Trản nổi tiếng với lớp men “hỏa biến” huyền ảo, được tạo ra bởi sự kết hợp hoàn hảo giữa kỹ thuật nung gốm truyền thống và sự biến đổi kỳ diệu của lửa.

Phân loại

Chén Thiên Mục truyền thống

Có 2 loại phổ biến nhất là Thố Hào (Lông Thỏ) và Du Tích (Giọt Dầu).

• Chén Du Trích (Giọt Dầu): được làm từ loại men Thiên Mục có đốm loang màu trắng hoặc nâu. Thường có hình giọt dầu bị bắn, đôi khi có hình vệt sơn chảy dài. Chén có màu nâu đỏ, màu đen bạc hoặc cũng có thể kết hợp với nhiều nguyên tố kim loại khác để cho ra màu sắc khác nhau.
• Chén Thố Hào (Lông Thỏ): có nhiều đường gân xen kẽ trên nền đen do nhiệt độ nung củi cao hơn với các loại khác làm các phần tử kim loại vừa nổi lên và kéo thành sợi. Các vệt này do nóng chảy thành đường dài và nổi li ti trên mặt chén như lông thỏ.

Chén Thiên Mục hiện đại

Nhiều họa tiết độc đáo hơn, bởi các thành phần kim loại trong men phản ứng hóa học:

• Chén Hoả Biến: làm từ loại men Thiên Mục có màu nâu đỏ như lửa. Đây là 1 trong những loại men Thiên Mục được ưa chuộng nhiều ở Trung Quốc, Nhật Bản và Đài Loan. Chén từ men Hỏa Biến có màu nâu đỏ do hàm lượng oxit sắt rất cao (12-20%) trong lớp men.
• Chén Trà Diếp Mạt: là loại men Thiên Mục có những chấm nhỏ li ti như cám. Men Trà Diếp Mạt ra đời vào thời nhà Đường (618-907) và các lò gốm ở Hiệp Tây và Hà Nam chế tác. Tuy nhiên loại men này gần 10 thế kỷ đã bị thất truyền và được hồi phục dưới thời vua Ung Chính nhà Thanh (1644-1912).
• Chén Mộc Diếp: là men Thiên Mục có hình chiếc lá trong lòng chén. Những loại men Thiên Mục khác thường có các đường nét hay hình thù đặc biệt. Còn chén Mộc Diếp có hình chiếc lá bởi vì khi tráng men người chế tác sẽ cho một chiếc lá vào.

Đặc điểm

Dung tích:

Dung tích 100ml, là kích thước hoàn hảo để thưởng thức trà một cách trọn vẹn. Chén trà nhỏ gọn, vừa vặn trong lòng bàn tay, giúp bạn cảm nhận được trọn vẹn hương vị và sự tinh tế của trà.

Chế tác:

Chén trà được chế tác thủ công tỉ mỉ bởi các nghệ nhân lành nghề. Mỗi công đoạn từ nặn, vuốt, tráng men đến nung đều được thực hiện cẩn thận và cầu kỳ. Vì vậy đã tạo nên sự độc đáo và giá trị nghệ thuật cao cho sản phẩm.

Lớp men:

Lớp men “hỏa biến” là điểm đặc trưng của chén Kiến Trản. Lớp men này được tạo bởi sự kết hợp của các nguyên liệu như oxit sắt, oxit coban, oxit đồng… và nung ở nhiệt độ cao. Khi nung, các nguyên liệu này sẽ phản ứng với nhau tạo ra những đường vân và màu sắc độc đáo, không thể sao chép.

Màu sắc:

Chén Thiên Mục có nhiều màu sắc khác nhau, phổ biến nhất là màu đen, nâu, xanh lam và vàng. Mỗi màu sắc đều mang một vẻ đẹp riêng, thể hiện sự tinh tế và sang trọng.

Công dụng:

Thưởng thức trà: Chén Kiến Trản được sử dụng để thưởng thức trà một cách tinh tế và tao nhã. Lớp men “hỏa biến” giúp giữ nhiệt tốt, giữ cho trà nóng lâu hơn, tăng hương vị của trà.

Trang trí nhà cửa: Chén Kiến Trản là một vật phẩm trang trí độc đáo và sang trọng. Với vẻ đẹp huyền ảo và thu hút, chén trà sẽ góp phần tô điểm cho không gian nhà bạn thêm tinh tế và đẳng cấp.

Món quà: Chén Thiên Mục là món quà độc đáo và ý nghĩa dành cho người thân, bạn bè. Món quà thể hiện sự trân trọng và đẳng cấp của người tặng.